Czym jest taniec jazzowy i jak wiele ma wspólnego z tradycyjną muzyką jazzową ?
Teoretycznie wszyscy tancerze to wiedzą, ale czasem zapytani przez osobę z innego środowiska o to co to jest właściwie za taniec ten jazz zdarza się słyszeć:
“No wiesz to jest dość trudny styl tańca. Wymaga dobrego rozciągnięcia, dużo machamy nogami, jest sporo skoków i tarzania się po ziemi”. < — MIT
Zdarzało się Wam słyszeć taki opis? Mi niejednokrotnie tak. I być może tymi słowami przybliżamy ogólnie osobom nie związanym z naszym sportem pogląd na sprawę ale czy faktycznie o to chodzi w jazzie? Jako tancerze zadajmy sobie jedno bardzo ważne pytanie. Czy sami wiemy wystarczająco o stylu, w którym chcemy się specjalizować? Jeżeli nie, nie jest za późno aby to nadrobić 🙂
Skąd się wziął jazz?
Pierwsze próby tańca jazzowego wykonane przez afrykańskich niewolników zanotowano w XIX wieku i z tego co wiadomo w podobnym okresie powstała muzyka jazzowa. Te dwie sztuki zostały połączone i szły ze sobą w parze przez pewien czas. Można zatem wywnioskować, że najczystsza, tradycyjna forma jazzu powinna być prezentowana do tej właśnie muzyki.
Skąd więc zdziwienie uczestników warsztatów gdy proponuje im choreografie do muzyki jazzowej opartej na ‘trąbkach i bębenkach’ jak to mówią potocznie? Prawdopodobnie stąd, że aktualnie wybierając się na zajęcia nazwane taniec jazzowy uczestnicy bardzo często nie mają okazji ani przez chwile trenować czystego tańca jazzowego, a choreografia zwykle jest układana do muzyki lirycznej.
Przez kolejne lata taniec jazzowy mocno ewaluował tworząc style oparte na jego technice takiej jak lirycal jazz, modern jazz, pop jazz, jazz funk i inne.
Obecnie wiele osób kojarzy jazz ze stylem tańczonym do muzyki lirycznej, podczas którego tancerz wydobywa z siebie nostalgiczne emocje i ‘rzuca się po scenie’ (cytując osoby ze środowiska poza tanecznego). <— MIT
Przedstawmy kilka faktów w skrócie charakteryzujących taniec jazzowy :
- Technika tańca jazzowego jest oparta na technice tańca klasycznego.
Taniec klasyczny, potocznie zwany baletem moim zdaniem i nie tylko moim jest królem wszystkich technik. Jazz powstał w oparciu o ten właśnie styl tańca nadając mu inny charakter, o którym napiszę już za moment. Tutaj natomiast przychodzi mi do głowy bardzo ważny wniosek.
Nie da się opanować jazzu czy technik pokrewnych bez znajomości techniki tańca klasycznego. Bez baletu ani rusz, ale balet to nie wszystko :). - W jazzie pracujemy na pozycjach parallel, tzn najprościej mówiąc równoległym ustawieniu nóg. Miednica nie może pozostać otwarta tak jak w przypadku tańca klasycznego.
Wysuwa się tutaj ważny wniosek: piruet np. fouette nie ma nic wspólnego z techniką tańca jazzowego.
Nie jest zatem ‘must have’ choreografii turniejowej w kategorii jazz dance. - Pozycje nóg są zamknięte, równoległe (parallel). Pozycje rąk są długie, wyprostowane.
Dłoń jest wydłużeniem linii rąk, w przeciwieństwie do tańca klasycznego, w którym ręce pozostają zaokrąglone. - W jazzie bardzo ważne są długie linie.
Staramy się unikać nowoczesnych ‘połamanych’ figur podkreślając czyste formy ruchu, linie rąk oraz nóg. - Ruch w jazzie jest zakończony.
Oznacza to, że w choreografii można bawić się dynamiką, ale zawsze ten ruch, który nawet przez moment jest rozciągany powinien być w pewnym momencie zakończony. - Czysty jazz tańczymy do muzyki jazzowej, zazwyczaj nadając mu charakter wesoły, energiczny.
- Technika tańca jazzowego opiera się w dużej mierze na izolacjach. Uczmy się oddzielnej pracy różnych mięśni i części ciała, a nie tylko machania nogami.
- Technika tańca jazzowego wykorzystuje policentryzm czyli izoluje różne części ciała wyprowadzając z nich ruch.
- Rozciągnięcie, szpagaty w powietrzu, duże skoki dodają walorów estetycznych choreografiom jazzowym, nie są natomiast podstawą techniki jazzowej.
Powyżej opisane cechy to tylko fragment wiedzy na temat techniki ‘czystego’ tańca jazzowego(nie lirycal jazzu czy modern jazzu, bo choć są to style podobne to jednak znacznie różne). Jest to bardzo szeroka dziedzina, która ciągle się rozwija dlatego należy aktualizować swoją wiedzę i podążać za trendami.
Jedno jest pewne – podstawy techniki nigdy nie zostaną zmienione. Jeżeli zatem jesteś tancerzem, któremu zależy na rozwijaniu swoich umiejętności zastanów się czy na pewno masz w małym palcu pozycje jazzowe i klasyczne nóg i rąk, a także podstawowe ćwiczenia takie jak plie czy grand plie w tych pozycjach zanim ruszysz do wykonywania dużych skoków lub innych trudnych elementów. Zbudujmy wszyscy silne fundamenty w naszym ciele wzmacniając odpowiednie mięśnie poprzez wykonywanie podstawowych ćwiczeń i chrońmy w ten sposób nasze ciało.
Oczywiście to nie wszystko informacje na temat tej szeroko pojętej techniki, jeżeli coś pominęłam dajcie znać koniecznie.
Klaudia Tyżaj